In gesprek over uitdagingen binnen ‘Bodem en Water’
Op donderdag 6 februari jl. bracht Saskia Boelema, gedeputeerde provincie Noord-Brabant (Water en Bodem, Gezondheid en Brede Welvaart), een bezoek aan Altena op uitnodiging van Waterschap Rivierenland en de gemeente Altena.
Het gezelschap bezocht een aantal markante locaties dat de unieke kenmerken van het ‘bodem en water’ landschap in Altena laat zien. Onderweg was er gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan over de kansen en uitdagingen en hoe Altena als voorbeeldregio neer te zetten binnen het kader 'Water en Bodem Sturend'.
Saskia Boelema - gedeputeerde provincie Noord-Brabant (Water en Bodem, Gezondheid en Brede Welvaart):
"Een waardevol bezoek aan de gemeente Altena vandaag. We hebben tijdens de tour met eigen ogen kunnen zien welke uitdagingen dit polderrijke gebied kent. Water is bepalend in dit bijzondere stukje Brabant. Dat maakt de discussie rondom water, klimaat, landbouw, natuur en ruimte in Altena soms dan ook net wat anders dan op andere plekken in Brabant. Belangrijk om te kijken hoe we als provincie hierin zo goed mogelijk kunnen ondersteunen. Mooi om tijdens het bezoek te zien hoe de gemeente, Waterschap Rivierenland én gebiedspartijen nauw samenwerken voor een duurzaam en vitaal platteland."
Esther Groenenberg - heemraad Waterschap Rivierenland:
“Altena is een gemeente die bijzonder is om meerdere redenen. Binnen het werkgebied van Waterschap Rivierenland is het de enige Brabantse gemeente. En binnen de provincie Noord-Brabant is het de enige gemeente die omsloten is door grote rivieren. In de discussie over water en bodem betekent dat andere uitdagingen bij extreem weer, waterveiligheid, waterkwaliteit en de ruimtelijke ontwikkeling. In Altena werkt het waterschap volop mee aan die ontwikkeling met bijvoorbeeld waterbergingen, versterking van dijken en natte natuur. In dit eeuwenoude rivierlandschap keren en sturen mensen het water al eeuwen: daarvan getuigt in Altena bijvoorbeeld UNESCO Hollandse Waterlinies met de vesting Woudrichem, sluizen, inundatievelden en forten.”
Anneloes van Hunnik - wethouder gemeente Altena (Natuur, Landschap, Water en Milieu):
“Gemeente Altena in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust, dat is één van de doelstellingen van de gemeente. Het unieke landschap, gevormd door zeeklei en rivieren, brengt unieke uitdagingen met zich mee. Het werkbezoek bracht die goed aan het licht en leverde waardevolle gesprekken op. We hebben uitgebreid gesproken over de uitdagingen die onze gemeente raken zoals de rivieren, water, bodem en de bescherming van het erfgoed. Een belangrijk aspect binnen ons gebied is de nauwe samenwerking tussen overheden, agrariërs en natuurorganisaties. Ook dat kwam tijdens het werkbezoek tot uiting. Ik ben blij dat het waterschap en de provincie zo betrokken zijn bij onze gemeente. Gezamenlijk kunnen we duurzame oplossingen ontwikkelen die bijdragen aan een toekomstbestendige leefomgeving waarin water en bodem centraal staan.”
Altena is een gebied met een uniek karakter, omringd door rivieren
Altena heeft een rijke geschiedenis en een uniek landschap waar water en bodem een belangrijke invloed hebben op het dagelijks leven, de economie en de toekomst.
Altena wordt gevormd door twee bijzondere landschappen.
1. Het zeekleilandschap met kreken:
▪ dit gebied bestaat uit vruchtbare zeekleigronden, ontstaan door eeuwenlange sedimentatie door de zee. Het netwerk van kreken, overblijfselen van vroegere getijdengeulen geeft dit gebied zijn karakteristieke uiterlijk;
▪ deze vruchtbare kleigronden zijn ideaal voor akkerbouw, wat een belangrijk onderdeel is van de lokale economie.
2. Het rivierlandschap met oeverwallen:
▪ langs de rivieren bevinden zich hoger gelegen oeverwallen, gevormd door sedimentatie tijdens overstromingen. Deze bieden een natuurlijk verhoogde ligging en onderscheiden zich van de omliggende lager gelegen komgronden;
▪ de oeverwallen worden traditioneel gebruikt voor veeteelt. De dorpen in Altena zijn vaak op deze hoger gelegen gronden gevestigd, waardoor ze beschermd zijn tegen overstromingen.
Het unieke karakter van Altena brengt grote uitdagingen met zich mee
Zo is er sprake van een complex waterbeheer. Het beheer van water en bodem in een peri-marien gebied vereist voortdurende afstemming tussen natuurlijke processen en menselijk ingrijpen. Het landschap van Altena is kwetsbaar voor zowel verdroging als wateroverlast.
Verder vragen de toenemende extremen in weersomstandigheden door klimaatverandering om aanpassingen in de infrastructuur en waterbeheerstrategieën in Altena.
Ook heeft bodemdaling, vooral in de veengebieden, negatieve effecten op landbouw, natuur en infrastructuur.
